Terwijl Portugal zich als een absolute pionier opstelde door het gebruik van alle drugs sinds 2001 te decriminaliseren, lijken gelijkaardige initiatieven de laatste tijd te zijn toegenomen. Een overzicht.

Eind 2020 stemden in de marge van de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten meer dan 55% van de kiezers in Oregon voor de decriminalisering van het bezit en gebruik van drugs. Sinds 1 februari 2021 wordt het bezit van kleine hoeveelheden illegale drugs er hooguit bestraft met een boete en worden overtreders in contact gebracht met gezondheids- en hulpverleningsdiensten, waardoor de toegang tot deze diensten nu aanzienlijk wordt vergemakkelijkt. De diensten worden enerzijds gefinancierd door inkomsten uit de belastingen op cannabis (sinds 2017 volledig gelegaliseerd in Oregon), en anderzijds door besparingen bij politie en justitie.

Oregon is zo de eerste Amerikaanse staat die persoonlijk druggebruik decriminaliseert, maar wellicht niet de laatste. Binnenkort zal in Vermont een wetsvoorstel worden gelanceerd, geïnspireerd door de decriminalisering in Oregon. Bovendien heeft het Hooggerechtshof van de staat Washington onlangs, en geheel onverwachts, de wettelijke bepaling die het bezit van drugs bestraft nietig verklaard, waardoor een de facto decriminalisering werd ingesteld. Elders in de Verenigde Staten wordt de voorkeur gegeven aan een beperktere decriminalisering die enkel betrekking heeft op psychedelica, omwille van de veelbelovende therapeutische mogelijkheden. Verschillende steden, waaronder Washington DC, hebben de afgelopen jaren gestemd om het bezit van psychedelica te decriminaliseren, en in februari 2021 werd hierover een wetsvoorstel ingediend voor heel de staat Californië.

In Canada zien we dat de druk op de regering om drugs te decriminaliseren toeneemt. In sommige provincies, zoals British Columbia, ligt het aantal sterfgevallen door overdoses hoger dan het aantal COVID-19-overlijdens enmoorden. Geconfronteerd met deze noodsituatie dringen steden zoals Vancouver, Toronto en Montréal, alsook de Canadese Vereniging van korpschefs en de administratie van Volksgezondheid, er bij premier Justin Trudeau op aan om te overwegen het bezit van drugs voor persoonlijk gebruik te decriminaliseren om zo het stigma en de drempel naar de toegang tot zorg te verlagen.

Dichter bij huis, in Noorwegen, staat de decriminalisering van drugs eveneens op de agenda. Op 19 februari stelde de Noorse liberale regering haar plan voor om het bezit van kleine hoeveelheden drugs voor persoonlijk gebruik toe te staan. “Repressie draagt ​​bij aan stigmatisering en sociale uitsluiting. Tal van mensen durven geen hulp voor hun problemen te zoeken uit angst voor bestraffing”, aldus Bent Høie, de Noorse minister van Volksgezondheid. Net zoals in Portugal zouden personen die in het bezit zijn van kleine hoeveelheden verdovende middelen worden doorverwezen naar een commissie die moet bepalen of behandeling al dan niet noodzakelijk is. De Noorse liberale regering heeft echter een minderheid in het parlement en het voorstel dreigt te worden gewijzigd om door de meerderheid van de parlementariërs te worden aanvaard.

Lees meer

• Oregon just decriminalized all drugs – here’s why voters passed this groundbreaking reform, The Conversation, 10/12/2020
• California bill would decriminalize psychedelics, paving the way for medical treatment, The Guardian, 18/02/2021
• Faudrait-il décriminaliser la possession de drogues ?, Le Devoir, 1/12/2020
• En Norvège, les personnes qui détiennent de la drogue sont aidées plutôt que punies, RTBF, 19/02/2021